Oświecenie

Oświeceniowy salon. Część 17.

Baron Holbach przystanął przed zacienioną oranżerią, chcąc przemyśleć swoją nowatorską tezę o tym, że ludzie potrzebują moralności ludzkiej, a nie boskiej, moralności opartej na naturze człowieka, na stałym doświadczaniu i na rozumie.
W powietrzu rozszedł się aromat świeżej cytryny i z oranżerii wyszedł „wróż”. Ucieszony niespodzianką baron zapytał; —Jaką wróżbę dziś dostanę? Wróż uśmiechnął się tajemniczo i odpowiedział: —Zanotowałeś, że kraje, w których zabobon ma największą władzę, są zawsze krajami o najniższym poziomie moralności. Ale myślałeś tylko o czasie, który sam możesz zbadać, bo sam go doświadczasz? Gospodarz przytaknął.
—Panie; a jakim podarunkiem byłoby wywróżenie ci wyników badań z nowego milenium?
Baron skłonił się dwornie i zapewnił: — Z najgłębszym respektem przyjąłbym tę wróżbę…
W dłoniach wróża pojawiły się karty tarota, którego arkana drukował przed 6-ciu laty Jean Noblet:
— Dobrze więc… Wyobraź sobie, szlachetny proroczy panie; że zbadano w latach 2000–2006 ilość morderstw w społeczeństwach świeckich i okazał się on niższy niż w tych, gdzie wiara w Boga jest głęboka i powszechna. Podobnie, na korzyść ateistów, wypadło porównanie odsetków morderstw w poszczególnych stanach amerykańskich. Według badania z 2008 roku, z 50 najbezpieczniejszych miast na świecie prawie wszystkie są względnie niereligijne, a z ośmiu miast z USA, które są na liście, prawie wszystkie są zlokalizowane w najmniej religijnych rejonach USA.
W 2015 roku zakończyło się badanie, w którym dzieci wychowywane w religijnych rodzinach wypadły jako mniej altruistyczne oraz bardziej surowe w zakresie karania innych niż osoby pochodzące z rodzin niereligijnych. Wykazano również, że rodzicom z rodzin religijnych wydawało się, że jest odwrotnie, to znaczy, że ich dzieci są bardziej empatyczne i wrażliwe na niesprawiedliwość niż dzieci pochodzące z rodzin niereligijnych…”
Baron zamyślił się: — Więc jednak z tych walk, negocjacji i bojkotów wyłoni się świat wielkich miast społeczeństw ateistycznych? Ale gdy rozejrzał się za odpowiedzią od intrygującego wróża, znalazł tylko poruszone cienie…

dr Anita Barwicka

Profesor Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa z siedzibą w Poznaniu, wykładowca m.in. filozofii.

Jeden komentarz