Umysł

Dojrzewanie w kulturze racjonalności.

Sadownik spodziewając się mroźnych nocy bieli konary i pnie drzew owocowych, aby zabezpieczyć korę przed pękaniem. Gdy podchodzę przerywa swoje zamyślenie.

– Zimą, gdy słońce w ciągu dnia ogrzewa pień drzewa, a nocą temperatura gwałtownie spada… Nie zabezpieczysz, to spodziewaj się ran mrozowych na korze. A bielone drzewo odbija promienie słoneczne: dlatego zmniejsza ryzyko nagrzewania się kory i powstawania pęknięć. No i mniej to się podoba szkodnikom, grzybom. Zobaczysz; będą ci młode drzewka lepiej rosnąć, będą miały silniejsze pędy, a ich owocowanie staje się obfitsze i bardziej regularne.

Zastanawiam się, w jakim wieku (mniej więcej) ludzki mózg osiąga kolejne zdolności. Upływają lata naszych spotkań i stary sadownik wciąż mnie zaskakuje. Jest kolejnym żywym kontrargumentem do dawnej tezy, że ludzki mózg rozwija się do 25 roku życia. A taka niepotwierdzona hipoteza była często uzasadnieniem przekonań o coraz niższej wartości ludzi starzejących się.  Obecnie neuronaukowcy twierdzą, że ludzki mózg aż do około 25 roku życia nie jest jeszcze zupełnie dojrzały, a jego niektóre zdolności rozwijają się o wiele dłużej.

W wieku 25 lat mózg zazwyczaj dorasta do zrozumienia i odpowiedniej reakcji na nagrody, hamowania impulsów i nastawienia na cel, ale 32 lata – to dobry czas na zapamiętywanie nowych twarzy, 43 lata – nasz mózg osiąga mistrzostwo w koncentracji. Większość z nas najlepsze rozumienie cudzych emocji osiąga w wieku 48 lat, zaś około 50 roku życia – rozumienie nowych informacji, arytmetyki, wiedzy ogólnej. Mistrzostwo w słownictwie i sposobie wypowiadania się osiągamy w wieku 67 lat i nie jest to ostatnia z zdolności, które w szczytowej formie wypracowujemy później niż w przesadnie gloryfikowanej przez naszą kulturę; młodości. Jeśli przyjmiemy pozytywistyczny paradygmat wartości i w tym: racjonalności to wiedza dotycząca ciągłego rozwoju naszego mózgu może stać się argumentem przeciw  dyskryminacji oraz wyznawaniu poglądów i przesądów dotyczących jednostek lub grup społecznych opartych na ich wieku, szczególnie dotyczących osób starszych.

Profesor Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa z siedzibą w Poznaniu, wykładowca m.in. filozofii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *